Każdy wykonawca uczestniczący w postępowaniach o zamówienia publiczne może znaleźć się w sytuacji, gdy decyzja zamawiającego wydaje się niezgodna z przepisami lub nieuczciwa. W takich przypadkach prawo przewiduje możliwość odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) – organu rozstrzygającego spory na gruncie Prawa zamówień publicznych (PZP). Aby jednak odwołanie było skuteczne, musi być oparte na mocnych argumentach prawnych i dowodach. Jak przygotować dokument, który przekona skład orzekający? Jakie błędy zamawiającego warto podkreślić?
Kiedy można złożyć odwołanie do KIO?
Odwołanie do KIO można wnieść, gdy wykonawca uważa, że zamawiający naruszył przepisy Prawa zamówień publicznych i tym samym wpłynął na wynik postępowania.
Najczęstsze powody składania odwołań to:
- Bezpodstawne odrzucenie oferty – np. błędna interpretacja SWZ przez zamawiającego.
- Niezgodna z prawem ocena ofert – gdy zamawiający błędnie przyznaje punkty w kryteriach oceny.
- Bezprawne wykluczenie wykonawcy – np. przez nieprawidłową interpretację warunków udziału.
- Nieuzasadnione unieważnienie postępowania – gdy zamawiający podaje nieprawidłową podstawę prawną.
- Brak odpowiedzi na pytania do SWZ – co może ograniczać konkurencję i faworyzować określonych oferentów.
📌 Przykład: Zamawiający odrzucił ofertę, twierdząc, że nie spełnia warunków technicznych. Wykonawca wykazuje, że jego dokumenty potwierdzają zgodność z wymaganiami SWZ.
Zgodnie z PZP, odwołanie można składać w terminie:
- 10 dni – w przetargach unijnych (powyżej progów UE).
- 5 dni – w postępowaniach krajowych.
Złożenie odwołania po terminie oznacza jego automatyczne odrzucenie.
Jak napisać skuteczne odwołanie?
Odwołanie powinno być jasne, precyzyjne i oparte na faktach. Struktura dokumentu:
🔹 Dane stron – nazwa odwołującego, zamawiającego, numer postępowania.
🔹 Opis sytuacji – co się wydarzyło, na czym polega naruszenie.
🔹 Podstawa prawna – przepisy PZP, które zostały naruszone.
🔹 Dowody – dokumenty, opinie biegłych, orzecznictwo.
🔹 Wniosek – czego domaga się odwołujący (np. unieważnienia decyzji zamawiającego).
📌 Przykład: Jeśli zamawiający przyznał konkurencji więcej punktów za doświadczenie, choć wykonawca wykazał się równie dużą praktyką, można przywołać przepisy art. 226 i 239 PZP oraz wcześniejsze orzecznictwo KIO.
Język odwołania powinien być rzeczowy i prawny, unikając emocjonalnych określeń typu „zamawiający działał w sposób skandaliczny”.
Jakie dowody zwiększają szanse na wygraną?
Odwołanie musi być poparte mocnymi dowodami, takimi jak:
- Specyfikacja Warunków Zamówienia (SWZ) – pokazuje, jak powinny być oceniane oferty.
- Dokumenty ofertowe – dowodzą, że oferta odwołującego spełnia wymagania.
- Korespondencja z zamawiającym – potwierdza błędne decyzje.
- Ekspertyzy biegłych – jeśli sprawa dotyczy np. parametrów technicznych.
- Orzecznictwo KIO i sądów – wcześniejsze wyroki w podobnych sprawach.
Rozprawa przed KIO – jak się przygotować?
Postępowanie przed KIO odbywa się w formie rozprawy, podczas której strony przedstawiają swoje argumenty. Warto pamiętać o kilku zasadach:
- Nie unikać odpowiedzi na pytania składu orzekającego.
- Podważać argumenty zamawiającego, odwołując się do przepisów i dowodów.
- Zachować spokój i rzeczowość – emocje mogą działać na niekorzyść odwołującego.
- Mieć przygotowane kopie kluczowych dokumentów.